Oświadczenie Burmistrza Miasta Żywca
W związku z raportem WHO dotyczącym zanieczyszczenia powietrza, oświadczam, że parametry powietrza występującego na terenie miasta Żywca są władzom samorządowym miasta znane od wielu, wielu lat. W celu monitoringu parametrów tego powietrza, zaakceptowaliśmy propozycje Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska dotyczącą montażu stacji pomiarowych na terenie naszego miasta. W wielu miastach takich stacji pomiarowych nie ma, w związku z tym, mieszkańcy tych miast na pewno nie mają informacji o stanie powietrza na terenie ich miast.
Miasto Żywiec leży w kotlinie, dlatego też bardzo ważne jest przewietrzanie tej kotliny, co w okresach zimowych praktycznie nie istnieje (nie wieją wiatry). Również w latach 60.tych, gdy powstawało Jezioro Żywieckie wielu naukowców prognozowało, że będzie miało ono ogromny wpływ na stan powietrza w naszym mieście, jak i okolicznych gminach. Ponieważ Jezioro paruje i szkodliwe pyły, jeżeli takowe istnieją kumulują się w zawiesinie pary, a jeżeli nie ma przewietrzenia, to ta zawiesina się nie przemieszcza.
Również wielki wpływ na stan powietrza w naszym mieście ma ilość samochodów jeżdżących po naszych drogach. Warto zauważyć, że weekendy ta liczba praktycznie dwukrotnie wzrasta. Nie bez znaczenia jest też to, czym mieszkańcy naszego miasta, jak również okolicznych gmin palą w piecach.
Władze samorządowe miasta Żywca od 9 lat prowadzą program niskiej emisji, polegający na wymianie pieców z nie ekologicznych na ekologiczne, montażu solarów i pomp ciepła. Również prowadzona jest systematyczna kontrola u mieszkańców, u których zaistnieje podejrzenie spalania śmieci lub innych szkodliwych paliw – przez Straż Miejską.
Bez decyzji rządowych problemu zanieczyszcenia powietrza nie da się rozwiązać, ponieważ dopuszczony jest do spalania muł i flot, a także ceny obowiązujące na paliwa są bardzo wysokie, w porównaniu z dochodami mieszkańców. To nie samorząd ma wpływ na cenę węgla wysokiej jakości, ekogroszku, gazu, oleju opałowego – bo to nie samorząd ustala akcyzę i podatek VAT. Tutaj musi być zdecydowana działalność rządu, który tylko tym sposobem może wspomóc samorządy w ochronie powietrza, a dzięki temu ochronę zdrowia mieszkańców. Kiedy rozpoczynaliśmy program niskiej emisji koszt ceny ekogroszku kształtował się na poziomie 250 złotych, a dziś jedna tona kosztuje około 800 zł. Wzrost ceny jest prawie trzykrotny, a dochody mieszkańców wzrosły minimalnie. Mieszkańców po prostu nie stać na dobre ekologiczne paliwo. Dla przykładu podam, że w Czechach i Niemczech są dopłaty do paliwa, i tym sposobem państwo realizuje program ochrony czystego powietrza.
Również dostępne programy na uzyskanie środków unijnych są obwarowane takimi wymogami, że w praktyce nie są one możliwe w wielu wypadkach do uzyskania. Tylko zdecydowana działalność Państwa w tym zakresie polegająca na udostępnieniu łatwych środków w formie dotacji i pożyczek przez Ministerstwo Środowiska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Urzędy Marszałkowskie może w bezpośredni sposób wspomóc samorządy i mieszkańców w uzyskaniu efektu czystego powietrza. Również sami mieszkańcy muszą sobie zdać sprawę z grożącego im niebezpieczeństwa przebywania w zanieczyszczonym powietrzu, którego sprawcami często są sami, poprzez używanie niestosownych paliw.
Raport WHO wykorzystam na pewno w staraniach się o różne środki potrzebne na realizację programu niskiej emisji w mieście Żywcu.
Jednocześnie chciałem poinformować wszystkich mieszkańców, że poprzez Związek Międzygminny ds. Ekologii w ramach wspólnego działania przez Starostwo Powiatowe i wszystkie gminy powiatu żywieckiego (w tym oczywiście miasto Żywiec) podpisaliśmy stosowne porozumienie, dzięki któremu istnieje duża szansa na znaczną poprawę środowiska naturalnego na Żywiecczyźnie. Szczegółowy plan tych działań można znaleźć w załączniku do oświadczenia znajdującym się na stronie internetowej miasta Żywca.